Uitdagingen in zorg en welzijn
We zien een ongelooflijke vooruitgang aan technologische ontwikkelingen die de wijze van zorg bieden mee beïnvloeden. Daarnaast zorgt de veroudering van de bevolking ervoor dat we geconfronteerd worden met een toenemende vraag naar chronische zorg. We hebben nood aan vernieuwde zorgmodellen op maat van de zorgvrager. Hieronder vindt u een aantal van de belangrijkste veranderingen die in Vlaanderen op til zijn.
Beleid in Vlaanderen
Het uitgangspunt in zorg en welzijn is om de zorggebruiker centraal te plaatsen. Dit uitgangspunt is de motor achter een aantal evoluties en veranderingen:
De zorgsector evolueert van een aanbodgestuurd naar een vraaggestuurd, persoonsgericht zorgmodel. Het vlaggenschip van die evolutie is de Vlaamse Sociale Bescherming. In de eerste fase bestaat die uit een aantal tegemoetkomingen, vanaf 2018 gaan we stap voor stap naar een nieuwe persoonsvolgende financiering van thuiszorg, ouderenzorg, revalidatie en geestelijke gezondheidszorg. Efficiëntiewinst, o.a. via digitalisering is een van de doelstellingen van de Vlaamse Sociale Bescherming.
Vraagestuurde zorg veronderstelt een kwalitatieve en uniforme inschaling van de zorgzwaarte. De Vlaamse Regering werkt, conform het Regeerakkoord, aan een unieke schaal voor het meten van zorgbehoevendheid: de BelRAI screener.
In heel wat sectoren komt de nadruk te liggen op multidisciplinaire samenwerking, gegevensdeling en netwerkvorming. Voorbeelden daarvan zijn:
- In de eerstelijnsgezondheidszorg kunnen gezondheidswerkers (huisartsen, apothekers, thuisverpleegkundigen) gezondheidsgegevens uitwisselen via hun eigen pc en software. Het systeem daarachter is Vitalink. De organisatie en versterking van de eerste lijn was het onderwerp van de eerstelijnsconferentie. die plaatsvond begin 2017.
- In de woonzorgcentra zijn de prioriteiten op het vlak van informatisering de invoer van Belrai, het medicatieproces, transmurale communicatie, informatieveiligheid en administratieve vereenvoudiging. Onder de noemer eWZC komt er een actieplan 2016-2018 om deze prioriteiten vorm te geven.
- De Vlaamse ziekenhuizen worden met het Zorgstrategisch Plan Vlaanderen aangespoord tot meer samenwerking en netwerkvorming, gecombineerd met taakdeling en specialisatie.
- Op het gebied van de gegevensdeling (tussen zorgverleners onderling en tussen de zorgvoorzieningen en de overheid) zijn een aantal stappen vooruit gezet. Dat gebeurde binnen het kader van de visietekst “e-Zorgzaam Vlaanderen”. Die visietekst werd onder de vorige legislatuur geoperationaliseerd via het actieplan “Naar een e-Zorgzaam Vlaanderen”. Lees meer over dit thema.
De vergrijzing van de bevolking en daarmee gepaard gaande toename van mensen met chronische gezondheidsproblemen zet de gezondheidssector onder druk en creëren de noodzaak om nieuwe zorgvormen uit te proberen, bijvoorbeeld in pilootprojecten zoals
- de proeftuinen woonzorg in de geestelijke gezondheidszorg: flexibele woonzorgvormen voor chronische psychiatrische patiënten.
- projecten geïntegreerde zorg proberen manieren uit om het welzijn van patiënten met een chronische ziekte te verbeteren door meer geïntegreerde zorg.
Het Vlaamse beleid richt zich op vermaatschappelijking van de zorg en heeft de ambitie om mensen zo lang mogelijk thuis te laten blijven. Dat vraagt onder andere meer ondersteuning van de mantelzorger en de uitbouw van ene gamma aan woonzorgvoorzieningen die de mantelzorger kunnen bijstaan of (tijdelijk) ontlasten.